Ang Santos nga Banay ni Jesus, Maria ug Jose (A)

Ang pamilya usa gayud ka kabahin sa atong pagkatawo. Usa kini ka tawhanong institusyon nga gipanalipdan sa tanang matang sa relihiyon ug sa bisan unsang kultura. Ang pamilya usa ka tinubdan sa kusog ug kalipay ni bisan kinsang tawhana. Mao nga ang usa sa mga lig-ong tawhanong institusyon sa kasaysayan sa tawo mao gayod ang pamilya. Apan, ang gipadayag sa pagpasidungog nato sa sagrada familia mao ang pagpanginlabot sa Dios diha sa pamilya. Mao nga ang pamilya dili lamang usa ka tawhanong institusyon, kondili duna kini talagsaong kalidad sumala sa atong pagtuo. Mao nga dili nato ikatingala nga ang pamilya ni Jesus, Maria ug Jose sama ra usab sa mga normal nga pamilya sa ilang panahon. Apan gumikan sa kasinatian sa pagtuo kita nasayod nga kining pamilyaha ug ang uban pa nga pamilya anaa sa mga kamut sa Ginoo. Ang Ginoo nanginlabot gikan pa sa sinugdanan hangtod sa katapusan sa gitawag natog kinabuhi sa pamilya (family life). Diha sa ebanghelyo karong Domingoha (Mt. 2:13-15,19-23) atong nakaplagan ang batang Jesus nga nahimutang sa tinuod nga peligro. Si Herodes adunay dautang plano batok niining bataa.

Ang pagpanalipod sa matag bata maoy katungdanan sa matag pamilya. Kon ikaw usa ka ginikanan nga anaa sa hustong pangisip dili nimo tugotan nga mahimutang sa peligro ang imong anak. Ang kinaiya (instinct) sa usa ka ginikanan mao ang pagpanalipod sa bata. Mao nga usa gayud ka dakong eskandalo ug dili nato ma-imagine ang mga news report bahin sa mga ginikanan nga nagdagmal o nagpasakit sa ilang mga bata, miunay pagpanamastamas sa ilang mga bata, ug mipatay sa ilang mga anak tungod sa pagkaulipon nila sa drugas o sa mga bisyo. Nagsupak kini bisan sa natural instinct sa pagkaginikanan nga mao ang pagpanalipod sa kinabuhi ug pagpanalipod sa mga kabataan labi na sa ilang kaugalingong mga anak tungod kay kining mga bataa naggikan man nila. Sila maoy nahimong agianan sa kinabuhi niining mga bataa. Silay tag-iya niining mga bataa, ang extension sa ilang kinabuhi.

Sa ebanghelyo karon atong makaplagan ang pagpakabana sa pagpanalipod sa batang Jesus. Ug mao kini ang gihimo ni Jose. Iyang girisgo ang iyang kinabuhi sa pagpanalipod sa bata ug sa inahan nga si Maria. Miadto siya sa Ehipto aron tagoan ang inahan ug anak. Pero sa maong estorya dili lang ang instinct sa pagkaamahan ni Jose, sama sa atong makita diha sa mga ginikanan, maoy hinungdan sa gibuhat ni Jose. Ang Dios maoy miduaw ni Jose pinaagi sa damgo. Pinaagi sa anghel gisugo sa Dios si Jose, gisugo sa pagbangon ug pagdala sa bata ug sa inahan ngadto sa Ehipto kay namiligro ang kinabuhi sa bata. Kinsa ang nagsugo ni Jose sa pagpanalipod sa bata? Ang Dios. Mao nga misunod si Jose ug miadto sila sa Ehipto ug mipuyo didto. Unya pinaagi na usab sa damgo gipahibalo sa Dios si Jose nga wala nay peligro ug mahimo na silang mopauli sa Israel. Sugo sa Ginoo nga mopauli sila sa Israel ug mituman si Jose. Iyang gidala ang inahan ug anak balik sa Israel. Apan pag-abot nila sa Israel lain na usab nga kakuyaw ang anaa didto tungod sa nagmando niadtong dapita mao nga gisugo sila sa Ginoo nga adto mopuyo sa Nazareth sa lalawigan sa Galilea. Bisan ang lugar asa sila mopuyo diin adto magtubo ang bata gipaniguro ni Jose nga ikahatag sa bata. Apan dili lang ni tungod sa iyang pagkaamahan, kondili nanginlabot ang Dios. Si Jose gidapit sa Dios sa pag-participate sa iyang maamomahong paghigugma sa bata.

Kinsay dunay labaw nga pagpakabana sa pamilya? Ang Dios. Kinsa ang buot manalipod sa matag bata? Ang Dios. Sama ni Jose, Maria ug Jesus, ang mga ginikanan ug mga anak gidapit nga motugot sa Dios sa pagpanginlabot sa ilang kinabuhi. Sa pagpaminaw sa pulong sa Dios. Ang piyesta sa sagrada familia nag-awhag kanato sa pagdawat pagbalik sa influence sa Dios diha sa kinabuhi sa pamilya. Ang pulong sa Dios dili usa ka pagpakgang sa atong mga plano. Ang buhat sa Dios dili maghatag natog kapakyasan o katalagman. Ang tuyo sa pagpanginlabot sa Dios sa matag pamilya alang sa pagpanalipod sa kinabuhi, sa pagbantay sa dignidad sa matag pamilya. Mao kini ang mensahe nga angay natong pamalandongan niining piyesta sa balaang pamilya. Ang pamilya ni Jose, Maria ug Jesus gitawag og balaan (santos/holy) tungod kay ilang gitugotan ang Dios nga moporma sa ilang kinabuhi. Ilang gitugotan ang Dios nga mogiya nila. Ilang gitugotan ang Dios nga maoy mag-una sa ilang kinabuhi. Aron nga bisan unsay ilang buhaton nagagikan sa lamdag sa Dios. Ug ang protection nga ilang gihatag sa usag-usa, mao mismo ang protective nga gugma sa Dios nga gipadayag sa usag-usa pinaagi sa mapalandongon ug maisugong mga ginikanan. Mao kini ang atong papel, nga mahimong mapamalandongon sa lamdag ug buhat sa Dios ug maisugon nga mosunod sa Dios aron ang atong mga pamilya mapanalipdan.

Sa atong pagtak-op niining tuiga karon, mahimo unta kitang committed sa family life. Kon gusto natong panalipdan ang pamilya, pasudla ang Dios. Ayaw hinginli ang Dios kay ang pamilya naggikan sa Dios. Kinsay makapanalipod sa pamilya labaw sa Dios? Kinsay makagiya sa pamilya labaw sa Dios? Mao nga, paapila ang Dios diha sa pamilya aron dunay tinuod nga protection, kalambo-an, ug kahiusahan.

Ika-tulong Dominggo sa Adbiyento (A)

Dihay usa ka sorbetero nga nahimong paborito sa mga bata tungod sa iyang lami nga ice cream. Pero labaw pa niini mao ang iyang pagkamadasigon, maayo siyang mo-entertain sa iyang mga suki nga mga bata. Usa ka higayon iyang giingnan ang mga bata, “Majikero ra ba ko. Pwede nakong buhaton bisan unsay inyong gusto!” Miingon ang mga bata, “Sige, pag-majic og daghang ice cream kanang di mahurot!” Nasubo ang sorberto, pero sa usa ka pagpamilok mitungha ang daghang ice cream ug nahanaw ang sorbetero. Nalipay ang mga bata. Ilang nalimtan ang sorbetero. Pero paglabay sa pila ka adlaw naguol ra gihapon sila. Murag duna gyuy kulang. Hangtod nga usa niana ka adlaw duna silay nakit-ang hamtong nga lalaki nga nagpungko daplin sa kalsada. Ilang giduol ug gipangutana, “Nganong nagmasulub-on man ka? Unsay imong ngalan?” Ang lalaki dihay gikuha sa iyang bulsa, usa ka gamay nga “bell” ug iya kining gibagting. Nalipay pag-ayo ang mga bata kay nahibalik ang sorbetero. Ug nasabtan nila nga dili diay ice cream maoy makalipay nila kondili ang sorbetero. Sa pasko, si Jesus sama usab niadtong sorbetero. Nagtuo ta nga ang ice cream maoy makalipay nato sa pasko. Lamian nga noche buena, bag-ong sapatos ug sinina, mga regalo, Christmas party, decoration... Pero kining tanan sama sa ice cream matunaw ra usab. Ang tinuod nga makahatag og kalipay mao si Jesus. Siya ang hinungdan sa atong pagsaulog. Nagpasko ta kay ang Dios nahigugma nato pag-ayo ug iyang gipadala ang iyang bugtong Anak aron maluwas ta sa kaulipnan sa sala. Subo nga palandongon nga daghan ang nalimot Niya ug tua ang atensyon sa ice cream.

Niining ikatulo nga Domiggo sa adbiyento ang antipona sa pagsugod sa santos nga Misa mao kini: Gaudete in Domino semper! Rejoice in the Lord always! Paglipay kamo kanunay diha sa Ginoo! Gitawag kining adlawa og “Gaudete Sunday” o “Domingo sa Kalipay” aron agnihon ang katawhan nga magpabiling malipayon sa ilang pagpaabut sa Dios.

Sa panahon sa adbiyento, ang pari magsul-ob og violet nga vestments aron pagpakita nga kini ang panahon sa paghinulsol. Apan niining ikatulo nga Domingo sa adbiyento, ang pari magsul-ob og “rose vestments” aron sa pagpadayag nga diha sa paghinulsol ang mga tawo angay nga magpabiling mahinangpon tungod kay nagkaduol na ang kaluwasan nga gidala sa Dios.

Inig-abot sa pasko magsadya kita kay ang Ginoo miabot na. Joy to the world the Lord has come. Ang atong kalipay nagpunting ngadto ni Jesus. Pero dunay pipila ka tawo nga dili na bation og kahinam sa nagsingabot nga Pasko. Para nila unsa may nakaayo sa pasko kon kita nagpabiling pobre, may balatian, o guba ang kasingkasing. Tungod sa panghunahuna nga ang Pasko para lang sa kwartahan, maayog panglawas, o sa may nagmahal. Murag gikalimtan na lang nga ang Pasko alang sa mga ubos ug alaot nga gianhi sa Ginoo aron luwason.

Sama ni Juan diha sa ebanghelyo nag-antos usab kita ug nakasinati kalisod nga para nato murag dili gyud angay ikalipay. Maglibog ta, unsaon man nato paglipay diha sa Ginoo kon ang atong gibati mao ang kaguol sa kahimtang sa atong kinabuhi. Ang tubag sa mga pangutana ni Juan alang usab kanato. Kinahanglan makakat-on kita pag-ila nga ang Ginoo maoy nagalihok. Siya nagbuhat sa iyang misyon, apan dili gyud sama kanunay sa atong gipaabot. Kon ato lang ablihan ang atong kasingkasing ug mga mata ngadto sa unsay gibuhat sa Ginoo, atong makaplagan ang mas lawom nga katarungan sa paglipay. Ang pagkakaplag og kalipay bisan taliwala sa pag-antos nagkinahanglan og pagtuo ug pagpailob. Diha sa ikaduhang pagbasa, si Santiago nagsulti mahitungod sa pagpailob sa usa ka mag-uuma. Sama sa mag-uuma mapailubon kitang maghulat sa pag-abot sa Ginoo, kay sigurado gyud nga siya moabot, dili lang niining panahon sa adbiyento o sa panahon sa pasko kondili sa matag higayon sa atong kinabuhi.

Kon atong nasinati ang kangitngit o gibati nato ang pagkabilanggo sa atong pagpakigbisog sa panginabuhi matag adlaw, kinahanglang mas palawoman nato ang atong panglantaw aron makaplagan nato ang kalipay diha sa Ginoo. Atong sundon ang panig-ingnan ni San Juan nga nagpaubos aron molabaw si Jesus. Sa ato pa, atong ipaubos ang atong kaugalingon aron si Cristo maoy mopatigbabaw sa atong kinabuhi ug magka-anam kita’g kausab ngadto sa pagkahisama kaniya. Kini mao ang tinuod nga kalipay. Kon kini ang mahitabo dili lang ang atong kaugalingon maoy magsadya, kondili mamahimo kitang tinubdan sa kalipay ngadto sa uban.

Unang Domingo sa Adbiyento (A)

Karon mao ang sinugdanan sa bag-o na usab nga tuig sa Liturgical Calendar sa atong simbahan. Kini maoy gitawag og adbiyento diin adunay upat ka Dominggo sa dili pa moabot ang Pasko. Ang pulong Adbiyento naggikan sa Latin nga adventus, nga nagkahulugan og “coming” o “arrival” sa ato pa pag-anhi o pag-abot.

Apan alang sa kadaghanan dili lang kini madiskita-an o matagad tungod kay ang Pasko na man maoy gihuna-huna sa mga tawo. Ilabi na ang mga dayan-dayan sa pasko nga ato nang makit-an nga usahay maoy makalingla o makabalda sa atong kaugalingon ug dili na nato tagdon kon unsay angayng buhaton sa panahon sa adbiyento.

Ang Adbiyento maoy panahon sa pag-andam sa kaugalingon (interior preparation) sa atong paghandom sa unang pag-anhi sa Ginoo didto sa Bethlehem 2000 ka tuig na ang milabay. Mao usab kini ang panahon sa pagpaabot sa ikaduhang pag-anhi ni Cristo isip Hari ug Maghuhukom sa katapusan sa panahon. Ang adbiyento nagpahinumdom kanato sa kanunayng paghuna-huna sa pag-anhi ni Cristo. Kinahanglang atong puy-an ang atong inadlaw-adlawng kinabuhi isip pagpangandam sa atong paghimamat sa Ginoo sa iyang pag-abot - pwede nga sa ikaduha niyang pag-anhi o sa atong tagsa-tagsa ka kamatayon.  Kining duha wala nato mahabalo-i kon kanus-a o sa unsang paagi moabot.

Sa Ebanghelyo karon, si Jesus nag-aghat kanato sa pagtukaw ug pag-andam alang sa iyang pag-anhi. Kinahanglang espirituhanon kitang magtukaw ug mag-andam sa tanang panahon. Wala kita mahibalo kanus-a kita mamatay, wala kita mahibalo kon kanus-a mobalik ang Ginoo, apan mahitabo kini sa bisan unsang takna o panahon. Ang labing maayong paagi sa pag-andam alang niini mao ang pagpuyo sa atong karon sa labing maayong paagi.