DOMINGO SA PENTEKOSTES (A)

To err is human (ang pagkasayop tawhanon), ingnon ta. Sa Tinagalog, moingon ta, “At kung ‘yan man ay kasalanan, ay sapagka’t kami ay tao lamang.” Subo hunahunaon nga kanunay natong gigamit kini ingon nga usa ka pasangil sa dili pagpaningkamot pag-ayo alang sa pagkabalaan ug Kristohanong kahingpitan. Ingon nga resulta, kita mitugyan ngadto sa ideya nga yano lang nga dili posible ang pagkab-ot sa pagkabalaan, ug nga normal alang kanato ang pagkabuhat og sala ug pagkahimong daotan. Mao kana ang atong nakita karon - usa ka kinatibuk-ang pagkausab sa mga hiyas – a total reversal of values. Ang pagbuhat sa husto ug pagkabalaan giisip nga dili natural ug katingad-an; samtang ang mga sala ug mga kahiwian nahimong madawat ug gani gidayeg sa sekular nga media ug katilingban.

Sa pagkatinuod, lahi nga espiritu ang milukop sa kalibotan karon. Matod ni anhing Pope Benedict XVI, kini ang diwa sa kinatibuk-ang pagkawalay pagtagad (a general spirit of indifference). siya miingon, "Ang krisis nga atong nasinati nagdala uban niini og mga timailhan sa pagbulag sa Dios gikan sa kinabuhi sa mga tawo, usa ka kinatibuk-ang pagkawalay pagtagad sa Kristohanong pagtuo, ug bisan ang tuyo nga ipahilayo kini sa publikong kinabuhi."

Sa iyang bahin, si Pope St. John Paul II adunay kaugalingong obserbasyon. Siya miingon, "Ang labing dako nga kaalaotan niining panahona mao nga ang mga tawo nag-isip sa salapi ingon nga labing maayo (or the greatest good)." Sa laktod nga pagkasulti, tungod sa ilang obsession sa materyal nga mga butang, nga giisip nga labing taas nga kaayohan, daghang mga tawo ang nahimong hakog ug laog ug tungod niini, sila nabugnaw ug walay pagtagad sa mga mithi sa Ebanghelyo, bisan sa punto sa pagpadaplin sa Dios layo sa ilang kinabuhi.

Sa pagkakaron, ang kinatibuk-ang kahimtang sa kinabuhi sa mga tawo, ilabina sa Kasadpang sibilisasyon, gihulagway sa espirituwal nga kauga, moral nga pagkabaog, ug kakulang sa panaghiusa. Karong Domingoha, samtang atong gisaulog ang Solemnidad sa Pentecostes, nag-ampo kita: “Umari ka Balaang Espiritu, ug bag-oha ang nawong sa yuta (Come Holy Spirit, and renew the face of the earth).” Ang Espiritu sa Dios mao ang langitnong kaumog nga naghatag og kinabuhi, kalagsik ug prinsipyo sa panaghiusa sa kalibutan.

Si San Ireneo naghatag ug nindot nga ilustrasyon niini: “Sama sa uga nga harina, nga dili mahimong usa ka tipik sa minasa nga pan, kon walay kaumog (or moisture), kita nga daghan dili mahimong usa diha kang Cristo kon wala ang tubig nga gikan sa langit. Ug sama sa uga nga yuta, nga dili makahatag ug ani gawas kon kini makadawat ug kaumog, kita nga kaniadto sama sa walay tubig nga kahoy dili unta mabuhi ug mamunga kon wala kining abunda nga ulan gikan sa itaas” (Office of readings, Pentecost Sunday).

Nindot kini nga gipalanog sa Sekwensiya sa wala pa basaha ang Ebanghelyo: “Kon ang tawo wala sa imong grasya, kawad-an siyag kaputli, mawala siyay nada.  Hugasi ang mahugaw, ang uga bisbisi ug unya ang tanang nasamdan tambali, ang nahisalaag tultoli, ang matig-a humoka, ug ang mabugnawon nga kalag inita.”

Ingon niana ang dili matukib ug walay kinutuban nga bili sa Espiritu Santo sa atong kinabuhi. Mahimo pa gani nato nga ipasabut ang Espiritu Santo ingon nga labing dako nga doble nga gasa sa Dios ngadto sa Iyang katawhan. Usa kini ka gasa – kay ang Espiritu Santo gihatag kanato sa walay bayad gikan sa Dios, nga walay bisan kinsa kanato nga takus nga makadawat. Kini ang labing dako nga gasa - kay ang Dios Mismo mao ang Gasa. Ang Espiritu Santo mao ang Ikatulong Persona sa Labing Balaan nga Trinidad. Ug kini usa ka doble nga gasa - nagpasabot, ang Espiritu Santo gihatag sa makaduha. Kini klaro nga gipunting sa mga pagbasa. Human sa Iyang pagkabanhaw, si Jesus nagpakita sa Iyang mga disipulo. Ginhuypan niya sila ug miingon, “Dawata ninyo ang Espiritu Santo.” Unya sa Pentecostes, samtang ang mga tinun-an didto sa usa ka lawak, ang Espiritu Santo mikunsad kanila ingon sa mga dila sa kalayo. Gipakita usab kini sa kinabuhi sa sakramento sa Simbahan. Sa Bunyag, una natong nadawat ang Espiritu Sato, nga naghimo kanato nga mga anak sa Dios, ug usab sa Pagkumpirma, sa dihang kita “naselyohan sa gasa sa Espiritu Santo.”

Si San Agustin adunay katin-awan niini: "Tingali kining doble nga paghatag sa Espiritu Santo gihimo sa pagpadayag sa duha ka sugo sa gugma, sa ato pa, sa isigkatawo ug sa Dios, aron ang gugma mapakita nga iya sa Espiritu Santo.”

Ang Espiritu Santo gihatag kanato aron kita makahimo sa pagbuhat sa sugo sa gugma. Nasayod ang Dios kon unsa kita ka huyang ug unsa ka dali kita nga mahulog sa sala. Mao nga ang Espiritu Santo suod nga konektado sa sakramento nga nagpasaylo sa mga sala. Sa dihang gihuypan ni Jesus ang iyang mga tinun-an, siya miingon, “Dawata ninyo ang Espiritu Santo. Kon pasayloon ninyo ang mga sala sa mga tawo, gipasaylo kini; kon ang ilang mga sala dili ninyo pasayloon, dili usab kini pasayloon.” (Jn 20:22-23). Busa, sa paglitok sa absolusyon diha sa sacramental nga pagkumpisal, ang pari nagpahayag nga, "Ang Dios, ang Amahan sa kalooy, pinaagi sa kamatayon ug pagkabanhaw ni Jesu-Kristo, nagpasig-uli sa kalibutan ngadto kaniya ug nagpadala sa Espiritu Santo nganhi kanato alang sa kapasayloan sa mga sala. ..."

Busa, ang Espiritu Santo nagpasig-uli kanato sa Dios ug sa usag usa. Ang panaghiusa, sa pagkatinuod, mao ang bunga sa Espiritu Santo. Mao kini ang gitumbok ni San Pablo sa ikaduhang pagbasa. “Kay sa usa ka Espiritu kitang tanan gibunyagan ngadto sa usa ka lawas…ug kitang tanan gipainum sa usa ka Espiritu” (1Cor 12:13). Diha lamang sa Espiritu Santo nga kita makaingon, “Kay sila nga gigiyahan sa Espiritu sa Dios mga anak sa Dios. Kay wala kamo makadawat sa espiritu sa pagkaulipon aron mobalik sa kahadlok, kondili nakadawat kamo sa espiritu sa pagkasinagop, nga pinaagi niini kita makaingon, “Abba, Amahan!”” (Rom 8:14-15) Busa, sa ikatulong Eucharistic Prayer, atong gihangyo ang Dios: “Itugot nga kami, nga gialimahan sa iyang lawas ug dugo, mapuno sa Espiritu Santo, ug mahimong usa ka lawas, ug usa ka espiritu diha ni Cristo.”

An atong Simbahan nanawagan alang sa usa ka bag-ong ebanghelisasyon. Gani, adunay buhatan sa Vatican nga mao ang Dicastery for Evangelization. Ang Ebanghelyo kinahanglang isangyaw sa karon nga kalibotan uban sa bag-ong kusog, bag-ong kahulogan ug bag-ong kadasig. Apan walay bag-o nga ebanghelisasyon kung wala ang Espiritu Santo. Niining uga ug gubot nga kalibutan, ang usa ka presko ug lagsik nga pagpuga sa Espiritu Santo gikinahanglan gayud. Pinaagi lamang sa Balaang Espiritu nga adunay bag-ong kinabuhi, lig-on nga panaghiusa ug kalinaw taliwala sa katawhan sa Dios sa kalibotan.

“Come Holy Spirit, ang enkindle in us the fire of your divine love. Umari ka, Espiritu Santo, ug padilaaba kami sa kalayo sa Imong balaan nga gugma. Amen!”